کابل ها به انواع عایق کابل برق مجهز شده اند. عایق کردن کابل ها به چند دلیل ضرورت دارد که مهم ترین آن ها مانع شدن از هدایت جریان برق به خارج از کابل و ایجاد ایمنی و محافظت از کابل در برابر ضربات و فشارهای مکانیکی صورت میگیرد و همچنین عایق استاندارد باید ضمن داشتن ضخامت کافی، انعطاف پذیر بوده و در صورت لزوم قابلیت ارتجاعی نیز داشته باشد.
کابل برق مجموعه ای تشکیل شده از یک یا چند سیم به هم تابیده شده است که توسط ماده ای عایق شده و وظیفه ی انتقال جریان الکتریسیته را بر عهده دارد. کابل های برق برای سیم کشی داخل ساختمان به صورت مدفون در زمین و… استفاده می شوند. از کابل های برق انعطاف پذیر در دستگاه های قابل حمل و نقل استفاده می شود. امروزه کابل های برق با توجه به بار کاربرد، انواع مختلفی دارند که در جنس و اندازه تفاوت دارند. کابل های برق در تأسیسات الکتریکی اهمیت بسیار زیادی دارند. به طور کلی اجزای تشکیل دهنده کابل برق، هادی و عایق هستند.
بیرونی ترین لایه یک کابل، غلاف آن است که روی عایق قرار گرفته و از عایق در برابر عوامل محیطی و مکانیکی محافظت می کند، جنس غلاف بسته به محل مورد استفاده می‌تواند PVC، سرب، آلومینیوم یا فولاد باشد.
هادی کابل که اصلی ترین قسمت کابل برق است. فلزی است از جنس مس یا آلومینیوم که به صورت های مختلف از جمله مفتولی، تک رشته ای، افشان، گرد و مثلثی یافت می شود. هادی ها انواع مختلفی دارند؛ از جمله: هادی های تک مفتولی، گرد تابیده منظم، فشرده گرد تابیده منظم، افشان (انعطاف پذیر) و فشرده سکتور تابیده منظم، انتخاب هادی با توجه به نحوه استفاده، توصیه های استاندارد و حتی سلیقه مصرف کننده انجام می شود. برای نصب ثابت، هادی تک مفتولی و تابیده منظم و برای کاربرد با انعطاف پذیری، هادی افشان، و بسیار انعطاف پذیر مناسب هستند.
انواع عایق در کابل برق
_عایق POLYVINYL CHLORIDE (PVC)
_عایق XLPE
_عایق پلی اتیلن (PET)
_سیلیکون رابر (SILICONE RUBBER)
عایق Polyvinyl chloride (PVC)
پی وی سی یا پلی وینیل کلراید پر مصرف ترین پلیمر گرمانرم در صنعت سیم و کابل طی چند دهه اخیر بوده است ، بیشترین مصرف آن در عایق و روکش ( غلاف ) سیم و کابل های فشار ضعیف که در دما و شرایط معمولی کار می کنند استفاده می شود.
پلی وینیل کلراید (PVC) ماده ای غیر سمی و از رایج ترین انواع عایق های کابل های برق است ، این ماده در برابر اسید و برخی از مواد شیمیایی پایدار بوده و در برابر رطوبت ، شعله و سرما مقاومت بالایی دارد و جزو روکش های ضد آتش محسوب می شود.
عمر طولانی و سبک بودن ، دو ویژگی برجسته این مواد هستند و نسبت به عایق های روغنی که بیشتر در گذشته مورد استفاده قرار می گرفتند ، مقاومت بیشتر و قیمت کمتری دارند ، از آنجا که این کابل ها در برابر رطوبت مقاوم هستند از آن ها در فضای باز ، زیر خاک و درون آب استفاده می شود.
عایق XLPE
نوعی پلیمر از خانواده پلیمر های پلی اتیلن سنگین است که ساختاری مشبک دارد و امروزه به عنوان یکی از بهترین انواع عایق کابل های برق فشار متوسط و فشار قوی مورد استفاده قرار میگیرد.
نصب آسان ، ضد حریق بودن ، مقاوم در برابر تغییر شکل در دمای بالا و عدم نیاز به غلاف فلزی از مزایای برجسته کابل های فشار قوی و فشار متوسط با عایق XLPE محسوب می شود.
عایق پلی اتیلن (PET)
عایق پلی اتیلن نیز نوعی پلیمر است که شباهت زیادی به PVC دارد اما تفاوت عمده این دو در این است که پلی اتیلن برخلاف پلی ونیل کلراید نسوز نبوده و آتش گیر است ، از این ماده به عنوان عایق کابل های برقی مثل کابل مخابراتی و کابل های فیبر نوری استفاده می شود.
سیلیکون رابر (Silicone Rubber)
یک مقوله مدرن از مواد پلاستیکی است که از سیلیکون و اکسیژن هیدروکربن ساخته شده است، این امر آن را به یک ماده منحصر به فرد تبدیل می کند، سیلیکون رابر به طور کلی غیر واکنش پذیر و در برابر محیط هایی با درجه حرارت بالا ( -60 تا +300 سانتیگراد ) مقاوم است.
سیلیکون با دوام است و طیف گسترده ای از مواد شیمیایی و دما مقاوم می باشد، به همین دلیل سیلیکون بسیار تجاری شده و در بسیاری از صنایع، از جمله خودرو، ساخت و ساز، انرژی، الکترونیک، مواد شیمیایی، عایق و روکش حرارتی کابل ها و سایر تجهیزات مقاوم در برابر حرارت و… از آن استفاده می شود.
انواع کابل برق از نظر سطح ولتاژ
- کابل فشار ضعیف: این کابل ها ولتاژ بین ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ ولت را تحمل می کنند، هادی آن ها از جنس مس یا آلومینیوم است و دارای عایق از جنس پلیمر هستند.
- کابل فشار متوسط: این کابل ها ولتاژ کمتر از ۳۶۰۰۰ ولت را تحمل می کنند، و هادی از جنس مس یا آلومینیوم دارند. عایق این کابل ها XLPE است.
- کابل فشار قوی: این کابل ها مانند کابل های فشار متوسط، هادی از جنس مس یا آلومینیوم و عایق XLPE دارند و ولتاژ بین ۳۶۰۰0 تا ۴۰۰۰۰۰ ولت را تحمل می کنند.
- کابل ساختمانی: این کابل ها مسئولیت تقسیم جریان در ساختمان را بر عهده دارند. کابل های انعطاف پذیر با هادی انعطاف پذیر و عایق PVC یا Rubber و کابل های Heat Resistant با هادی انعطاف پذیر و عایق Silicon Rubber در این دسته قرار می گیرند.
- کابل ابزار دقیق: این کابل ها ولتاژ بین ۲۴ تا ۱۱۰ ولت را تحمل می کنند.
- کابل ضد آتش: این کابل ها در برابر آتش مقاومت بالایی دارند و در هنگام آتش سوزی، آتش را منتقل نمی کنند، نمی سوزند و دود ایجاد نمی کنند، این نوع کابل که از قیمت مناسب و مقاومت بالا در برابر عوامل شیمیایی برخوردار است، به طور کلی برای لوازم خانگی، سیم کشی منازل و… استفاده می شود.
- کابل برق با عایق پلی اتیلن: این نوع کابل PEX یا XLPE نامیده می شود. از آنجایی که این نوع کابل در دمای اتاق و دماهای بالاتر عملکرد بسیار مناسبی دارد، در ساختمان سازی بسیار پرکاربرد است.
- کابل برق با عایق الاستومری: این نوع کابل ها در محیط هایی با دمای بالا استفاده می شوند. در کوتاه مدت تحمل دمای ۲۵۰ درجه و دراز مدت تحمل دمای ۹۰ درجه را دارند.
- کابل برق با عایق رابری: این کابل ها در تجهیزاتی مانند ژنراتورها و ترانس های برق کاربرد دارند. این کابل ها به دلیل امنیت بالا در استفاده طولانی مدت حائز اهمیت هستند.
https://www.instagram.com/reel/C5f0j1MInUY/?igsh=MXJhNnB0bG9kdXNrZg==